Yahya Numan Tefek makaleleri

Sivaslı Deli Derviş Feryadi ya da Dolu Derviş Feryadi (1824-1904) gamı dillendirmiş. Gama sitem ediyor. Sonra mı? Sonra bir Divriği türküsü oluyor gam. Bugün gam […]

Aşk değiştirir, yeniler. Her şey, sevgiye kesilir artık. İçilen suda, yutulan lokmada, düşte, her adımda o… Ama sevilen, başkasını seviyor ya da ailesi tarafından başkasına […]

Acının yaşanması da kültüreldir. Evladını kaybeden Doğulu bir anne saçlarını bir daha uzatmamak üzere keserken muradının bittiğini, yeşilinin kuruduğunu anlatır. Doğu’nun başka bir yerinde aynı […]

Karadır kaşların ferman yazdırır Bu aşk beni diyar diyar gezdirir Lokman Hekim gelse, yaram azdırır Yaramı sarmaya yar kendi gelsin 1940’lı yıllar… İnsanı gösteren yüz, […]

Seher vakti… Kuşların kara bir geceden sonra ışığa kavuştuğu an… Sevinçten deli gibi dört bir yana kanat çırptıkları vakit… Seher vakti… Göze, gönle zenginliğin düştüğü […]

Hemen hemen her aşk türküsünde kavuşamamak vardır. Gençler, birbirini sever; evlenmek ister ama kızın ailesi bu evliliğe karşı çıkar. Karşıtlığı, gerilimi aileler oluşturur. Mayil ile […]

93 Harbi… Allahuekber Dağları… Bir bölgenin savunması, yedek subay Erzincanlı yedek subaya verilir. Teğmen de emrindeki askerler gibi çok genç… Daha kuzu… Daha kınalı keklik […]

“Aman geze geze de yüreğime dert oldu Ağlaya ağlaya gözlerime kan doldu.” Sevmesine izin verilmeyen genç bir adamın sitemidir bu türkü. İnsan sever de sevgisi […]

“Niye çattın kaşlarını Bilmiyom yâr suçlarımı” Çocuk masumiyetinde bir türkü… Suçunu bilemeyen koca bir adam… Dünyayı tanımaya başlayan bir çocuk kadar şaşkın… Sevdalandığı kadın kaşlarını […]

Bir sanat yapıtı ya da folklor öğesi, oluştuğu toprağın ekonomik koşullarından ayrı tutularak incelenemez. Her ikisi de o ekonomik koşullarda var olur. Türküyü de bu […]

Halk edebiyatında kimi şiirlerdeki benzetmeler insanı şaşkınlığa düşürecek kadar inceliklidir. “Eski Libas Gibi” adlı koşmanın sözleri Seyrani’ye ait… Koşma, sonraları türküye evrilir. Dupdurudur sözler. İçindeki […]

Bir keklik yakalanınca diğer kekliklere dertlenir. Diğer kekliklere gam düşer, acı düşer, hep bir ağızdan acı acı ötmeye başlarlar. Yakalanan bir keklik, dertli dertli öttükçe […]

Ardıç ağacını gördünüz mü hiç Her mevsim yeşil kalan, kayalıklarda dahi yetişen, özen istemeyen bir ağaç… Eskiden Anadolu’da evlerin ortasına dikilirdi. Dayanıklı, kurusa bile kolay […]

Bir gün… Günün birinde… Bir sabah vakti… Sabahın da seher vakti bülbülleri avazda… Bülbül, çatlayıp ölecek az sonra. Gül de din var iman yok. Gül; […]

İnsan umutsuzluğa kapılmaya görsün bir kere. Feleği şaşar da yerde mi, gökte mi geziyor, bilemez. Yeter ki acı, umutsuzluk insanı vurmasın. Yürek bu… Yanınca dökülen […]

Belki de geçmişi değilse bile nefret ve kin duygularını unutmak en doğrusu… Bu unutmak, toplumsal belleğin sıfırlanması anlamında bir unutmak değil. Tam aksine toplumsal belleğin […]