Türkü

Hastane önünde incir ağacı bir Yozgat türküsü… Kayseri Pazarören Köy Enstitüsü’nde okuyan Akdağmadenli Nedret adlı gence yazılmış bu ağıt… Sözlerini de Nedret’in sınıf arkadaşlarından bir […]

Kadın türküleri içinde ayrı yeri var bu türkünün. Yunan tragedyalarındaki o geriliminin izleri hissediliyor. Üzüm bağları ve şarap tanrısı Dionysos törenlerinden çıkma tragedyanın gerilimiyle örülmüş […]

İnsan yiğit olur da bu kadar mı olur? Aşk olsun sana Arap Ali Osman Efe! Kurtuluş Savaşı’nda işgalciye korkular vermiş bir yiğit Ali Osman Efe! […]

Suat Derviş’in romanıdır “Fosforlu Cevriye”. Roman; “Karakolda Ayna Var”, “Kız Kolunda Damga Var”, “Gözlerinden Bellidir Cevriye’m”, “Sende Kara Sevda Var” gibi dört başlıktan oluşmuş. Romandan […]

Kıvrak, neşe saçan bir Ege türküsü… Üstelik kadın ağzından, sevdiği erkeğe yakılmış. Türkü, mani nazım şekliyle oluşturulmuş. Dörtlüklerin ilk dizesi doldurma. Her dizeden sonra kavuştakların […]

Özellikle Doğu toplumlarında acının metaforudur aşk. Ekonomik, sosyolojik ve kişisel özellikler aşkın engeli ve yönlendiricisidir. Fincanın etrafı yeşil aman aman At kolun boynumdan aşır Sarhoşam […]

Sehl-i mümteni sanatının piri Yunus Emre’dir. Yunus, bu Kütahya türküsünün sözlerini duysaydı kendine çok yakın hissederdi. Öyle yalın ki sözler ve öyle derin ki anlam… […]

Günümüzde bir yapıt, kapitalist üretimin şekillendirdiği pazar ekonomisi koşullarında oluşmak zorundadır. Her şey ama her şey, bu pazar ekonomisinin belirleyiciliğinde varlığını sürdürür. Kendi koşullarına uymayan […]

Mahzuni Şerif; duyarlı, çağdaş, gerçekleri gören bir ozandır. Bu duyarlılık; insanın ezeli sorununa, finans kapitalin sömürüye dayanan gerçek yüzüne, “el kapıları”ndaki insanın kırılan onuruna ve […]

Bir Afyon türküsü… Bir dik duruşun türküsü… Buna kimsesizliğin türküsü de denir. Türkünün öyküsü belirsizlikler var. Daha doğrusu öyküyü türküdeki dizelerden çıkarıyorsunuz. “Erzurum’da çevirdiler yolumu […]

İnsan neden ağlar? Çok nedeni var. Bir nedeni de Barak türküsü… Barakların özüne inince evrensel öyküler çıkar karşımıza. İnsanı yitmiş, acısı kalmış öyküler… Tüm ama […]

Ekonomik sıkıntılar sonucu yakılmış, Kayseri yöresine ait bir anonim türkü… Türkünün tüm dizeleri o kadar yalın ki “gam” bu yalınlıkta hemen göze çarpıyor. Kimi kimsesi […]

Bozlağın son ustasıydı Seyit Çevik. Bozlağın kutbu Hacı Taşan’ın yeğeni… Bozlağın kıblesinden, Keskin’den… Anadolu Abdallarından… Öldüğünde (2020) yerel gazeteler dışında kimsenin haberi bile olmamış. Konuşmalarından […]

Sivas, Divriği türküsü, anonim… Çeşitli öyküsü var türkünün. Hepsinin ortak yanı ağıt olması… Sivaslı bir delikanlı, vaktizamanında bir Hristiyan beyininin kızını sever. Genç kız da […]

Barak türküleri, acıdan süzülmüş katışıksız bir saflığın türküleridir. Acıdan geçmiş bir kimsesizliğin, belangazlığın, yoksulluğun türküleri… Yiğitlik, iskân, aşk, özlem gibi konular önemli yer tutar Baraklarda. […]

“Değirmen başında vurdular beni” Erzurum yöresine ait, 6+5 duraklı, 11 hece ölçüsüyle yazılmış anonim, bir ağıt türkü… Neriman Altındağ Tüfekçi derlemiş. Bir delikanlının ağzından dökülen […]

Bir Erzurum türküsü, kaynak kişi bilinmiyor; anonim… Mani nazım şeklinde 7’li hece ölçüsüyle yazılmış. Manilerin ilk iki dizesinde anlam pek aranmaz, anlam diğer dizelerdedir. Suda […]

Karacaoğlan’a ait bir türkü… Koşma (güzelleme) nazım biçimiyle oluşmuş. Kim bestelemiş bilinmiyor. Güzeller, Karacaoğlan şiirlerinin olmazsa olmaz estetiğidir. Bu güzeller, divan şiirdeki gibi idealleştirilmiş bir […]

Âşık Veysel… Âşıklık geleneğinin özelliğini taşıyan büyük, çok büyük âşık… Sesinde kırılmışlığın, ezilmişliğin izi var. Saflığın, temizliğin sesi… Alçak gönüllü, utangaç… Görme yetisini kaybettiğini anlatırken […]

Şarkının sözü ve ezgisi Nilgün Yakupoğu’ na ait! Ne denizde ne de karada mutluluk var. Fırtınada oradan oraya savrulan bir yaşam… Oturup derdini dökecek biri […]