Çengelköy’lü Suphi Baba’dan Çiroz Tarifi

Yeni Deniz Mecmuası’nın Mart/2018 sayısında, Artun Ünsal’ın, Balık Aşığı Çengelköylü Suphi Baba adlı bir veda yazısı da yer alıyor. Suphi Baba’nın yaşam öyküsü sizi 1950’lerin İstanbul’una götürüp, tekrar bugünlere getirecek.

Artun Ünsal’ın sıcacık yazısıyla tanıdığımız Suphi Baba’dan bir Çiroz Tarifi:

“Uskumru mayıs ayında yavru döker, zayıflar. Biz böyle balığın tazesine de ‘çiroz’ deriz. Yavru döken (yumurtlayan) uskumru, yorgundur, uzak yoldan geliyordur, sahile vurur. Bol iken, elle bile tutardık, çapariyle de. Tutulan balık kurutulmadan önce ayıklanır, içi tam açılır, deniz suyuyla yıkanır. Kulplu çevalenin (balık sepeti) içine doldurulur ve bir gece, serin yerde bekletilir. Ertesi sabah, orta kalınlıkta tuzla balıkların içi dışı, bilhassa kafasının içi bol tuzlanır ki, hiç kan kalmasın. Bunları bozan kandır çünkü. Tuzlanmış balıklar, uçurtma kuyruğu bağlar gibi, uzun bir ipe çift çift, çiroz bağıyla kuyruklarından bağlanır. Güneş görmeyen ama havadar yerde gündüz açılır, gece çiğ düşmeden kaldırılır. Kaldırılmazsa üzerindeki tuz rutubeti emer, balığı bozar, kurtlanır. Balık duruma göre, 10-15 gün içinde kurur.

Yemesine gelince: Yenecek miktar kadar alınan kuru balıkların kafası koparılır. Alevli ateş üzerinde hafif dağlanır, çıtır çıtır sesi gelir. Dağlamanın verdiği rutubetle, kuru balığın derisi kabarır. Derisi soyulur, nemli bir beze sarılır sıcakken. Sonra da bir bıçağın sapıyla, hafif hafif dövülür. Parçalanan balığın kemiği ve kılçıkları ayıklanır. Ve safi sirkeli bir kabın içinde bekletilir, 1-2 saat. Ne kadar kalırsa o kadar yumuşar. Çiroz parçalarını bir tabağa alırız. Üzerine biraz zeytinyağı, biraz sirke döker ve dereotu koyarız.”

Üç ayda bir yayımlanan Yeni Deniz Mecmuası’nın 9.Sayısında başka neler mi var?

• Atlas Okyanusu ve Baltık Denizi’ndeki Gemi Yolculuklarının Kökenleri / Ole Krumlin-Pedersen
• Vapur Değil Gemi Güzeli – Şirketi-i Hayriye’nin Emektar Vapurları / Emin Nedret İşli
• Keyif’in Dünya Turu (2012-2017) / Nadire Berker, Selim Yalçın
• Yelken ve Kürekle Marmara Turu / Sait Keresteci
• Denizci ve Tarihçi Gözüyle Rodos / Nejat Tarakçı
• Denizdeki Çin / Cem Gürdeniz
• Değişimin, Yozlaşmanın, Çözülmenin Romanı: Deniz Küstü / Feridun Andaç
• Derinlerdeki Acı, Derinlerden Gelen Başarı / Cemil Şen
• Derin Anlamlı Bir Madde – Haydar Ergülen
• Ve diğerleri…

Deniz Mecmuası sizi 160 sayfalık bir deniz yolculuğuna çıkaracak. Denizcilikten edebiyata, yelkenden balıkçılığa, tarihten deniz ulaşımına uzanan geniş bir yelpazedeki yazıları okumaya doyamayacaksınız. Deniz Mecmuası’nı kitap satılan her yerde bulabilirsiniz.